اختلال وسواس اجباري نوعي بيماري رواني است. افرادي كه به OCD مبتلا هستند ممكن است يا افكار وسواسي و رفتارهاي تكراري و يا رفتارهاي جبري داشته باشند. برخي از آنها هم وسواس و هم اجبار را دارند.
اختلال وسواس اجباري يا OCD چيست؟
اختلال وسواس اجباري در مورد عادت هايي مانند خوردن ناخن ها و يا فكر كردن مداوم به چيزهاي منفي نيست. اين اختلال ميتواند كار، مدرسه و روابط شما را تحت تاثير قرار دهد و مانع شود زندگي عادي خود را ادامه دهيد. افكار و اقدامات از كنترل شما خارج هستند.
به عنوان مثال، فكر وسواسي اين است كه فكر كنيد اگر اعضاي خانواده شما لباس هاي خود را هر روز صبح با همان نظم هميشگي نپوشند، ممكن است صدمه ببينند. از سوي ديگر، عادت اجباري ممكن است ۷ بار شستن دست ها پس از لمس كردن چيزي كه ممكن است كثيف باشد، در نظر گرفته شود. اگرچه ممكن است بخواهيد اين كارها را انجام ندهيد يا به اين مسائل فكر نكنيد، احساس مي كنيد كه قادر به متوقف كردن خود نيستيد.
علائم اختلال وسواس اجباري
بسياري از افراد مبتلا به OCD مي دانند كه افكار و عادت هاي آنها منطقي نيستند. آنها به اين دليل كه از انجام چنين كارهايي لذت مي برند، اين كارها را نميكنند، بلكه چون نمي توانند ترك كنند اين كارها را انجام ميدهند و اين فكرها را در ذهن مي پرورانند. و اگر آنها خود را از انجام چنين كارها و تفكراتي باز دارند، به مراتب احساس بدتري نسبت به شروع مجدد آنها دارند.
وسواس ها و اجبارها مي توانند بسياري از چيزهاي مختلف مانند نياز به نظم و پاكيزگي، انبار كردن و افكار مزاحم در مورد رابطه جنسي، مذهب، خشونت و قسمت هاي بدن را شامل شوند.
افكار وسواسي مي توانند شامل موارد زير باشند:
ترس از ميكروب ها يا كثيف شدن
نگراني در مورد صدمه ديدن يا آسيب ديدن ديگران
نياز به قرار گرفتن چيزهاي مختلف در يك نظم دقيق
اعتقاد بر اينكه اعداد يا رنگ هاي خاصي “خوب” يا “بد” هستند.
توجه دائمي به پلك زدن، نفس كشيدن يا ساير احساسات بدن
سوء ظن ناخواسته به اينكه شريك زندگي غير قابل اعتماد است
عادت هاي اجباري مي تواند شامل موارد زير باشد:
شستن دست ها چند بار متوالي
هر بار انجام كارها در يك نظم خاص، و يا تعداد دفعات خاص
بررسي مكرر قفل درب، سوئيچ روشن، و ساير موارد
نياز به شمارش همه چيز، مانند قدم ها يا بطري ها
قرار دادن اقلام در يك نظم دقيق، مانند گذاشتن قوطي طوري كه برچسب جلوي آن ديده شود.
ترس از لمس دستگيرهاي در، استفاده از توالت هاي عمومي يا دست دادن با افراد ديگر
علل اختلال وسواس اجباري
پزشكان مطمئن نيستند كه چرا برخي افراد مبتلا به OCD ميشوند. برخي از قسمت هاي مغز ممكن است در افراد مبتلا به OCD غيرعادي به نظر برسد اما تحقيقات بيشتري مورد نياز است. OCD در زنان شايع تر از مردان است. علائم اغلب در نوجوانان يا جوانان ظاهر مي شوند. استرس مي تواند علائم را بدتر كند.
ممكن است ژن يا ژن هاي مرتبطي با OCD وجود داشته باشند، اما هنوز ناشناخته هستند.
در صورتي كه موارد زير را داشته باشيد بيشتر احتمال دارد كه به اين اختلال مبتلا شويد:
والدين، خواهر و برادر، يا فرزند مبتلا به OCD
افسردگي، اضطراب يا تيك عصبي
تجربه تروما يا حادثه اي تلخ
سابقه سوء استفاده فيزيكي يا جنسي در كودكي (كودك آزاري)
تشخيص اختلال وسواس اجباري
پزشك ممكن است يك معاينه فيزيكي و آزمايش خون انجام دهد تا مطمئن شود علائم شما علت ديگري نداشته باشند. او همچنين درباره احساسات، افكار و عادت هايتان صحبت خواهد كرد. اگر افكار و عادت هاي شما حداقل يك ساعت در روز شما را از انجام آنچه مي خواهيد انجام دهيد بازدارند، ممكن است OCD داشته باشيد.
درمان اختلال وسواس اجباري
هيچ معالجه قطعي براي OCD وجود ندارد. اما با درمان هاي موجود ميتوانيد قادر به كاهش شدت علائمي كه در زندگي شما تداخل ايجاد ميكنند، باشيد. پزشك شما ممكن است دارو تجويز كند و شما را براي گفتار درماني، يا روان درماني يا هر دو، نزد روانپزشك ارجاع دهد.