تيروئيد عصبي يا پركاري تيروئيد چيست؟

تيروئيد عصبي اصطلاحي است كه زماني استفاده مي شود كه بيماري تيروئيد باعث ايجاد علائم شود.

تيروئيد يك غده متابوليك بسيار مهم در بدن است و نقش مهمي در متابوليسم بدن دارد. بيماري تيروئيد اغلب منجر به افزايش يا كاهش هورمون هاي تيروئيد (كم كاري تيروئيد يا پركاري تيروئيد) مي شود و هر يك از اين شرايط مي تواند اثرات متفاوتي بر بدن داشته باشد. در اين مقاله از سري مقالات جديد پزشكي به طور خاص در مورد علائم روان رنجوري تيروئيد صحبت خواهيم كرد.

علائم عصبي كم كاري تيروئيد

كم كاري تيروئيد زماني است كه يك بيماري غده تيروئيد باعث كاهش هورمون هاي تيروئيد در بدن مي شود. كم كاري تيروئيد مي تواند متابوليسم، عملكرد ذهني، سطح انرژي و حركات روده را تحت تاثير قرار دهد. بسته به كاهش توليد هورمون تيروئيد، علائم نورولوژي تيروئيد ممكن است خفيف يا شديد باشد.

همچنين كم كاري تيروئيد ناشي از كم كاري تيروئيد مي تواند منجر به بيماري هاي اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك شود كه به نوبه خود باعث اختلال در عملكرد ساير غدد و مشكلات گوارشي در بدن مي شود. اغلب بدون درمان يافت مي شود.)

علائم نوروتيروئيد در صورت وجود در كودكان مبتلا به كم كاري تيروئيد مي تواند بسيار خطرناك باشد. زيرا در سال‌هاي اول زندگي تغييرات قابل توجهي در مغز و سيستم عصبي ايجاد مي‌شود و در صورت عدم وجود هورمون‌هاي تيروئيدي و كمبود متابوليسم در بدن، رشد مغز و رشد مغزي در كودكان مبتلا به تاخير مي‌افتد.

نوروپاتي ناشي از كم كاري تيروئيد

يكي از شايع ترين علائم عصبي كم كاري تيروئيد، نوروپاتي ناشي از كم كاري تيروئيد است. كم كاري تيروئيد درمان نشده مي تواند نحوه انتقال اطلاعات از اعصاب به مغز، نخاع و بدن را تغيير دهد كه مي تواند منجر به وضعيتي به نام نوروپاتي محيطي شود.

علائم اين بيماري شامل حساسيت، بي حسي، درد يا سوزش در نواحي آسيب ديده بدن است. اگر اين وضعيت ادامه يابد، اعصاب محيطي مي توانند به طور كامل آسيب ببينند و درمان نشوند و در نتيجه باعث اختلال در عملكرد اندام شود.

نوروپاتي محيطي مي تواند نتيجه كم كاري تيروئيد شديد، مزمن و درمان نشده باشد. اگرچه رابطه بين كم كاري تيروئيد و نوروپاتي محيطي به طور كامل شناخته نشده است، اما واضح است كه كم كاري تيروئيد مي تواند باعث احتباس مايعات شود و در نتيجه چربي متورم شود كه عصب محيطي را تحت فشار قرار مي دهد.

يكي از شايع‌ترين نواحي كه باعث ايجاد اين مشكل مي‌شود مچ دست است، زيرا اعصاب دست از يك “تونل” بافت نرم عبور مي‌كنند كه مي‌تواند متورم شود و به عصب فشار وارد كند و باعث سندرم تونل كارپال شود. بيشتر موارد سندرم تونل كارپال ناشي از كم كاري تيروئيد نيست، اما اين ناحيه محتمل ترين ناحيه براي كم كاري تيروئيد است.

علائم كم كاري تيروئيد

علاوه بر موارد فوق، به دليل اختلالات متابوليك و كاهش انرژي در بدن در كم كاري تيروئيد، يكسري تغييرات در بدن رخ مي دهد كه مي تواند منجر به علائم و نشانه ها شود. اين علائم عبارتند از:

• خستگي
• انرژي كاهش يافت
• خواب
• احساس افسردگي
• شروع بيماري رواني
• افزايش وزن نامنظم و كاهش اعتماد به نفس
• حركات بدن را كند مي كند
• آري

درمان تيروئيد عصبي

كم كاري تيروئيد يك بيماري شايع است و با تشخيص و درمان به موقع (كه جايگزيني هورموني است) علائم تيروئيد و ساير علائم برطرف مي شود و مي توان يك زندگي عادي و بدون دردسر داشت.

عصب پركاري تيروئيد

پركاري تيروئيد به اين معني است كه هورمون تيروئيد در بدن انسان بيش از حد طبيعي افزايش مي يابد كه در واقع باعث افزايش متابوليسم در بدن شده و علائم مختلفي در كم كاري تيروئيد ايجاد مي كند. سطوح بالاي هورمون تيروئيد در بدن مي تواند مشكلات زيادي ايجاد كند و در صورت عدم درمان مانند كم كاري تيروئيد، عوارض اجتناب ناپذيري را به همراه خواهد داشت.

علل زيادي براي علائم پركاري تيروئيد و در واقع وجود پركاري تيروئيد وجود دارد كه هر كدام ويژگي هاي خاص خود را دارند و ممكن است نياز به برنامه درماني خاص خود داشته باشند. اما به طور كلي؛ سوالات مربوط به علائم تيروئيد را مي توان به صورت زير پاسخ داد:

• اضطراب
• افسردگي
• كمبود خواب
• كاهش وزن با خستگي و خستگي مداوم همراه خواهد بود
• حركات بدني و پا
• تپش قلب
• فانينا
• مشكلات بينايي
• خستگي بيشتر
• حال و هوا عوض مي شود
• روده هاي ما بزرگتر مي شوند
• افزايش بيماري رواني
• فلج ناگهاني، يك علامت نادر كه به عنوان فلج دوره اي تيروتوكسيك شناخته مي شود، باعث ضعف شديد عضلاني مي شود و فقط در افرادي با سطح هورمون بالا رخ مي دهد. مردان آسيايي و لاتين تبار به ويژه تحت تأثير قرار مي گيرند.

ساير علائم تيروئيد پركار

در بالا، ما شايع ترين علائم پركاري غده تيروئيد را ديديم كه مستقيماً ناشي از سطوح بالاي هورمون تيروئيد است. اما برخي از علائم روان رنجوري تيروئيد مي تواند ناشي از عوارض و مشكلات ناشي از هورمون هاي تيروئيد بالا باشد.

سطوح بالاي هورمون هاي تيروئيد مي تواند منجر به ديابت شود كه مي تواند به اعصاب آسيب برساند و منجر به نوروپاتي شود.

پركاري تيروئيد مي تواند منجر به اختلالات هورمون هاي جنسي و اختلالات قاعدگي شود كه مي تواند منجر به سوء تغذيه شود.

درمان تيروئيد عصبي

پركاري تيروئيد با داروهاي ضد تيروئيد (متيمازول، كاربيدازول و غيره) درمان مي شود و در برخي موارد از يد راديواكتيو براي از بين بردن غده تيروئيد پركار استفاده مي شود.

همچنين در موارد التهاب و در مواردي كه درمان دارويي جواب نمي دهد يا منع مصرف ندارد، از درمان جراحي استفاده مي شود كه قسمتي يا تمام تيروئيد برداشته شود.

به طور كلي درمان پركاري يا كم كاري تيروئيد به علت بيماري بستگي دارد و هر بيماري و علت آن ممكن است نياز به برنامه درماني خاص خود داشته باشد.

تشخيص غده تيروئيد

تشخيص نوروتيروئيديسم يا به طور كلي تشخيص كم كاري و پركاري تيروئيد به آزمايشات آزمايشگاهي (TSH، T4، T3 و TRU) بستگي دارد. معاينه باليني نيز نقش مهمي در تشخيص دقيق دارد، زيرا گاهي اوقات به نظر مي رسد نتايج آزمايش نشان مي دهد كه فرد داراي علائم است.

در برخي موارد مي توان از اسكن هسته تيروئيد براي تشخيص بيماري تيروئيد استفاده كرد كه در آن همسايگان تيروئيد و عملكرد تيروئيد به بدن معرفي مي شوند. از سونوگرافي تيروئيد نيز براي شناسايي گره ها و تومورها استفاده مي شود.

پرسش و پاسخ

منابع

https://www.mayoclinic.org

https://www.endocrineweb.com

https://www.healthline.com